Yara İzi (Skar) Tedavisi
Vücudumuza meydana gelen cerrahi işlem ya da kaza sonucu oluşan kesikler, iyileşme aşamasında ister dikilsin ister kendi kendine iyileşsin mutlaka iz ile iyileşir. Derinin yaralanma sonrası verdiği iyileştirme tepkisinin sonucudur. Bu kesiler eğer kendi kendine iyileşirse kalacak olan izler çok daha belirgindir. Ama dikiş ile kesi erken dönemde uygun şekilde kapatılırsa, düzgün yara bakımı yapılırsa izler en az şekilde hatta görünmeyecek kadar iyi şekilde iyileşir.
Estetik ameliyatlardan sonra da izler kalıcıdır. Ancak kesiler kontrollü yapıldığı için, kesilerin dikişi uygun yapıldığı için ayrıca izler saklı bölgelerde tasarlandığı için görülmezler.
Kalacak olan izler kişinin genetiğine, bölgesine, yaşına, ırkına, cilt tipine, sağlığına göre değişiklik gösterir. Yüz bölgesindeki izler çok daha güzel iyileşirken özellikle göğüs ön duvarı gibi bölgelerde izler çok daha belirgin ve kötü iyileşmektedir. Aynı zamanda vücut çizgilerine paralel olan kesiler çok daha güzel iyileşirken, dik olan kesiler çok daha belirgin olarak iyileşmektedir. Bazı kişilerde izler görünmeyecek kadar ince iyileşirken, bazı kişilerde kabarık kızarık ve görünür halde iyileşebilir.
İz tedavisinde asıl amacımız izler kötü hale gelmeden önlemektir. O yüzden cerrahi işlemler sonrası yara bakımı, doktorunu tarafından önerilecek olan iz kremlerini kullanmak, güneş koruyucusu kullanmak, nemlendirici kullanmak çok önemlidir.
Koruyucu Önlemler
• Kesi sonrası günlük pansumanla lokal yara yeri bakımı; böylece enfekte olma ihtimali azaltılır. Yara yeri su geçirmez hale gelene kadar uygun nem ortamı ve bakterisiz alan oluşturulmuş olunur.
• Dikişlerin zamanında alınması; eğer alınacak dikişleriniz varsa doktorunuzun önerdiği zamanda dikişlerin alınması çok önemlidir. Dikişler yabancı maddedir ve cildinizde istenmeyen reaksiyonlara sebep olabilir.
• Lokal nemlendirme ve güneş koruyucusu kullanılması; güneş ışınları pigmentasyon artışına yol açar ve izlerin kalıcı hale gelmesine yol açar. Güneşten kaçınmak, solaryuma girmemek ve dışarı çıkıldığında güneş koruyucusu kullanmak çok önemlidir.
• İz kremleri; doktorunuzun önerdiği jeller hem tedavi hem de önlem amaçlı kullanılır.
• Silikon bantlar; yara üzerinde tabaka oluşturarak elektriksel olarak hücrelerin aşırı büyümesini engelleyen sistemlerdir.
Tedavi Seçenekleri
Cerrahi tedavi: Kötü iyileşmiş bir yara iziniz var ise cerrahi ile o bölgenin yeniden çıkartılıp tekrar dikilmesi işlemidir. Ancak tekrar iyileşme aktive edildiği için tekrar kötü ve belirgin şekilde iyileşme ihtimali yüksektir. Bu yüzden koruyucu önlemlere bu aşamada çok önem vermek gerekir. Hasta bu açıdan yakın takipte olmalıdır. Cerrahi yapılırken bir takım plastik cerrahi ( Z-plasti, W-plasti) ile kesilerin vücut çizgilerine göre yerleşimi değiştirilerek izlerin daha sonra güzel iyileşmesi sağlanabilir.
Baskı tedavisi: Özel kompresyon sistemleri ve silikon tabaka ile baskı uygulaması tedavi amaçlı da kullanılabilir.
Lokal Steroid (kortizon) uygulaması: Direk iz içine yapılacak uygun konsantrasyonlardaki steroid ile izlerin boyutu küçültülüp, rengi açılıp ve kaşıntı gibi şikayetleri azaltılabilir. Sıklıkla 3 hafta ara ile birden fazla seans gerekir. Bu ilaç düşük doz ve lokalize uygulama olduğu için herhangi bir sistemik yan etkisi görülmez.
Lazer; fraksiyonel CO2 veya Coolaser: Lazer ile yara izlerine müdahale edilir. Kabarık ve koyu renkli izler lazer atışları ile cilt seviyesine indirilir ve renkleri açık olarak yeniden iyileşme sağlanmış olur. Sıklıkla kış aylarında yapılması önerilir. İzlerin vereceği cevap oranı kişiden kişiye değişir. Ofis şartlarında ağrısız olarak uygulanır. Birden fazla seans gerektirir. İşlem yara izine göre değişmekle beraber 10 dakika kadar sürer. Günlük yaşantıya çok rahat devam edilir. Bakım için nemlendirici kremler, epitelizan kremler ve güneş koruyucu kremler önerilir. Koruyucu önlemlerle her zaman kombine edilir.